Inleiding De gezondheidszorg zou voor iedereen gelijk moeten zijn, maar de praktijk laat een ander beeld zien. Vrouwen worden nog steeds minder serieus genomen als het gaat om pijnklachten en chronische aandoeningen zoals fibromyalgie en auto-immuunziekten. Te vaak worden hun klachten weggewuifd als ‘stress’, ‘psychisch’ of ‘hormonale problemen’. Dit heeft niet alleen invloed op hun gezondheid, maar ook op hun kwaliteit van leven. In deze blog duiken we in de oorzaken en gevolgen van deze medische vooroordelen en bespreken we hoe vrouwen beter gehoord kunnen worden.
1. Het Historische Probleem van Genderbias in de Geneeskunde De geneeskunde is lange tijd gebaseerd geweest op onderzoek dat voornamelijk werd uitgevoerd op mannen. Pas de laatste decennia is er meer aandacht gekomen voor de biologische en hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen. Toch worden veel medische studies nog steeds voornamelijk op mannen uitgevoerd, waardoor vrouwen vaak ondergediagnosticeerd of verkeerd behandeld worden.
Een klassiek voorbeeld is hart- en vaatziekten. Vrouwen vertonen vaak andere symptomen dan mannen, maar omdat de medische richtlijnen grotendeels gebaseerd zijn op mannen, worden hun klachten vaak niet herkend. Dit kan leiden tot een vertraging in diagnose en behandeling, met alle risico’s van dien.
2. Pijnklachten en Chronische Aandoeningen: ‘Het Zit Tussen de Oren’ Veel vrouwen die kampen met chronische pijnklachten, zoals fibromyalgie of auto-immuunziekten, krijgen te horen dat hun klachten stressgerelateerd zijn of psychologisch van aard. Dit geldt vooral voor aandoeningen die minder goed begrepen worden, zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) of endometriose.
Studies tonen aan dat vrouwen vaker een antidepressivum krijgen voorgeschreven in plaats van een diepgaand medisch onderzoek om de oorzaak van hun klachten te achterhalen. Dit kan ertoe leiden dat onderliggende aandoeningen jarenlang onbehandeld blijven, waardoor vrouwen onnodig lijden.
3. Hormonen en Stereotypen: De Invloed op Diagnose en Behandeling Een ander probleem is de snelle conclusie dat klachten van vrouwen hormonaal of psychologisch van aard zijn. Hoewel hormonen een rol kunnen spelen bij bepaalde gezondheidsproblemen, is het niet altijd de oorzaak. Toch worden vrouwen vaak zonder verder onderzoek naar huis gestuurd met de boodschap dat hun klachten ‘normaal’ zijn voor hun leeftijd, cyclus of levensfase (bijvoorbeeld de overgang).
Hierdoor blijven veel aandoeningen onopgemerkt. Zo duurt het gemiddeld 7 tot 10 jaar voordat endometriose correct wordt gediagnosticeerd. In de tussentijd ondervinden vrouwen ernstige pijn en ongemakken die hun dagelijks leven en vruchtbaarheid kunnen beïnvloeden.
4. Het Verschil in Pijnbeleving en Pijndrempels Er bestaat een misvatting dat vrouwen een hogere pijndrempel hebben dan mannen. Dit idee kan ertoe bijdragen dat hun pijn minder serieus wordt genomen. Studies laten echter zien dat vrouwen niet alleen gevoeliger zijn voor pijn, maar ook dat hun pijnervaring anders is door hormonale en neurologische verschillen.
Toch krijgen vrouwen minder vaak sterke pijnstillers voorgeschreven dan mannen met vergelijkbare klachten. Dit heeft geleid tot een beweging binnen de medische wereld die pleit voor meer genderspecifieke zorg en pijnmanagement.
5. Hoe Kan Dit Veranderen? Gelukkig groeit het bewustzijn rondom deze problematiek en worden er stappen gezet om de gezondheidszorg inclusiever en beter afgestemd te maken op vrouwen. Er zijn enkele belangrijke veranderingen nodig:
- Meer medisch onderzoek naar vrouwen: Vrouwen moeten beter vertegenwoordigd worden in klinische studies, zodat er specifiekere behandelmethoden ontwikkeld kunnen worden.
- Bewustwording bij artsen: Medische professionals moeten getraind worden om gendergerelateerde verschillen in ziektebeelden te herkennen en serieus te nemen.
- Empowerment van vrouwen: Vrouwen moeten worden aangemoedigd om assertief te zijn in de spreekkamer en om een second opinion te vragen als hun klachten niet serieus worden genomen.
- Betere richtlijnen voor diagnose en behandeling: Er moeten duidelijke protocollen komen die rekening houden met de biologische en hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen.
Conclusie Medische vooroordelen tegen vrouwen zijn diepgeworteld en hebben serieuze gevolgen voor de gezondheid van miljoenen vrouwen wereldwijd. Het is tijd voor verandering, en die begint met bewustwording en actie. Door meer onderzoek, betere medische training en een sterkere stem voor vrouwen in de gezondheidszorg, kunnen we een toekomst creëren waarin elke patiënt – ongeacht geslacht – de zorg krijgt die hij of zij verdient.
