Voel je je moe, traag, somber of kom je ineens aan zonder reden? Dan denk je misschien: “Het zal wel de overgang zijn.” Maar wat als het iets anders is — of allebei? Veel symptomen van een trage schildklier (hypothyreoïdie) lijken sterk op overgangsklachten. Daardoor worden schildklierproblemen bij vrouwen van 40+ vaak niet of pas laat ontdekt. In dit artikel lees je hoe je de signalen herkent, waarom dit verband zo vaak over het hoofd wordt gezien en wat je eraan kunt doen.
Waarom de overgang en de schildklier zo met elkaar verbonden zijn
Tijdens de overgang verandert de balans tussen oestrogeen, progesteron en andere hormonen. Deze hormonale verschuivingen hebben invloed op je stofwisseling, energieniveau, lichaamstemperatuur en stemming — exact die functies waar ook de schildklier voor verantwoordelijk is.
Bovendien beïnvloedt oestrogeen het transport van schildklierhormonen in je lichaam. Minder oestrogeen = minder goede werking van het schildklierhormoon T3. Zo ontstaat er snel een functioneel tekort, zelfs als je bloedwaarden nog “normaal” lijken.
Symptomen van een trage schildklier vs. overgangsklachten
Hieronder zie je hoe sterk de klachten kunnen overlappen:
Zowel bij overgang als trage schildklier:
- Vermoeidheid of brain fog
- Koude handen en voeten
- Gewichtstoename, vooral rond de buik
- Droge huid of haaruitval
- Somberheid, depressieve gevoelens
- Menstruatieveranderingen of uitblijven van menstruatie
Typisch voor een trage schildklier:
- Vertraagde hartslag
- Obstipatie
- Zwellingen in gezicht of ledematen
- Zeer droge huid of verdikte huid
- Opgezette schildklier (struma)
Waarom wordt het zo vaak gemist?
- De klachten worden te snel toegeschreven aan ‘de overgang’
- Standaard bloedtesten (TSH en T4) zijn niet altijd volledig
- De interpretatie van waarden is vaak te algemeen (“binnen de norm” is niet altijd optimaal)
- Huisartsen testen meestal niet op T3 of schildklierantilichamen (zoals bij Hashimoto)
Daarom is het belangrijk dat vrouwen van 40+ leren signalen te herkennen en eventueel een uitgebreid bloedonderzoek aanvragen.
Hashimoto: de stille ontsteking die vaak over het hoofd wordt gezien
Een veelvoorkomende oorzaak van hypothyreoïdie is Hashimoto, een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen de eigen schildklier. Deze variant komt vaker voor bij vrouwen in de overgang. Mogelijke triggers:
- Hormonale schommelingen
- Chronische stress
- Darmproblemen
Symptomen van Hashimoto zijn vaak vaag en komen sluipend op. Denk aan:
- Brain fog of vergeetachtigheid
- Koude-intolerantie
- Gewichtstoename ondanks gezonde leefstijl
- Spierzwakte of stijfheid
Een test op TPO-antilichamen kan uitsluitsel geven.
Schildklier en darmgezondheid: de vergeten link
Je darm speelt een belangrijke rol in je schildklierwerking:
- Ongeveer 20% van het actieve schildklierhormoon T3 wordt in de darm aangemaakt
- Darmontstekingen of dysbiose (verstoorde darmflora) kunnen dit proces remmen
- Darmproblemen kunnen leiden tot tekorten aan ijzer, zink, selenium en jodium — allemaal belangrijk voor de schildklier
Een gezonde darm = een beter functionerende schildklier.
Mentale impact: het gaat niet alleen om energie
Een trage schildklier heeft niet alleen lichamelijke gevolgen, maar ook psychische:
- Angstgevoelens of overprikkeling
- Neerslachtigheid of depressieve klachten
- Prikkelbaarheid of huilbuien
- Slaapproblemen
Dit kan je relaties, werk en zelfvertrouwen beïnvloeden. Laat deze klachten niet wegwuiven als “hormonale buien” — er zit vaak meer achter.
Subklinische hypothyreoïdie: de ‘grijze zone’
Soms ligt je TSH-waarde net boven de norm, en je T4 nog in het normale bereik. Dit heet subklinische hypothyreoïdie. Hoewel artsen dit vaak niet behandelen, ervaren vrouwen in deze fase wél duidelijke klachten. Bij subklinische hypo kan het ondersteunen met voeding, leefstijl of supplementen al veel verschil maken.
Wat kun je zelf doen?
🩺 1. Vraag gericht om bloedonderzoek:
- TSH, FT4 én FT3
- Schildklierantilichamen (TPO en TG)
- Vitamine D, B12, ijzer (die beïnvloeden de schildklierfunctie)
🥗 2. Ondersteun je schildklier met voeding:
- Eet voldoende selenium (noten, eieren), zink (pompoenpitten) en jodium (zeewier)
- Beperk soja (kan de opname van schildklierhormonen remmen)
- Vermijd overmatige gluten en suiker (auto-immuunreacties)
🧘♀️ 3. Let op stress en rust
- Chronische stress verstoort de HPA-as én de schildklierfunctie
- Bouw herstelmomenten in: meditatie, ademhaling, ontspanningsoefeningen
Zelfcheck: zou jouw schildklier traag werken?
Beantwoord deze vragen voor jezelf:
- Heb je het vaak koud, zelfs in warme ruimtes?
- Voel je je regelmatig uitgeput, ook na voldoende slaap?
- Heb je last van obstipatie of trage stoelgang?
- Merk je dat je gewicht toeneemt zonder duidelijke oorzaak?
- Heb je last van haaruitval of een droge, schilferige huid?
Meer dan drie keer ‘ja’ geantwoord? Dan is het zinvol om je schildklier verder te laten onderzoeken.
Tot slot
Als vrouw van 40+ is het belangrijk dat je niet alles wegwuift als ‘overgang’. Je lichaam geeft signalen af. Door bewuster te kijken naar je klachten en ook de schildklier in beeld te brengen, kun je sneller de juiste stappen zetten. Een goed werkende schildklier is essentieel voor energie, helderheid en hormonaal evenwicht.
Wil je meer weten over hormonen, energie en gezond ouder worden? Bekijk dan ook onze andere artikelen op VitaleaFit.nl.
Comments 3