De overgang wordt vaak gezien als een puur lichamelijk proces, maar wist je dat de hormonale veranderingen ook invloed hebben op je emoties, gedrag én de manier waarop je met anderen omgaat? Veel vrouwen merken tijdens de overgang dat hun relaties onder druk komen te staan – niet alleen met hun partner, maar ook met vrienden, collega’s en familieleden. In dit artikel lees je hoe dat komt, en wat je eraan kunt doen.
Emotionele intensiteit: alles komt harder binnen
Door dalende oestrogeen- en progesteronspiegels verandert de werking van neurotransmitters in je hersenen. Dat maakt je gevoeliger voor:
- Prikkels (geluid, drukte, conflicten)
- Emoties (boosheid, verdriet, onzekerheid)
- Reacties van anderen (je voelt je sneller afgewezen of onbegrepen)
Deze verhoogde gevoeligheid kan leiden tot misverstanden, ruzies of het gevoel dat je mensen liever vermijdt.
Je verandert van binnen – en dat voel je in je sociale kring
Veel vrouwen voelen rond hun 40e of 50e een verlangensverschuiving:
- Je hebt minder behoefte aan oppervlakkige gesprekken
- Je verlangt naar meer oprechtheid en gelijkwaardigheid
- Je wilt jezelf niet meer kleiner maken of aanpassen
Als je omgeving daarin niet meebeweegt, kan dat afstand veroorzaken. Soms groeien vriendschappen of relaties uit elkaar – en dat is verdrietig, maar ook een kans om ruimte te maken voor nieuwe verbindingen die wél passen bij wie je nu bent.
Verlangen naar authenticiteit: geen zin meer in pleasen
De overgang brengt vaak een gevoel van bevrijding met zich mee. Je bent moe van het altijd maar sterk zijn, aangepast reageren of de lieve vrede bewaren. In deze levensfase komt er ruimte voor:
- Grenzen aangeven zonder schuldgevoel
- Niet meer ‘ja’ zeggen als je ‘nee’ voelt
- Eerlijke gesprekken voeren, ook als ze spannend zijn
Dit kan relaties opschudden, maar ook verfrissen.
Invloed op je partnerrelatie
In een liefdesrelatie kan de overgang zorgen voor spanningen:
- Minder zin in seks of lichamelijk contact
- Snellere irritatie of behoefte aan meer eigen ruimte
- Minder energie voor verbinding of gesprekken
Voor de ander kan dit verwarrend zijn, zeker als er weinig openheid is over wat er speelt. Het is belangrijk om het gesprek aan te gaan – niet vanuit schuld of verwijt, maar vanuit eerlijkheid en kwetsbaarheid.
Seksualiteit en intimiteit herontdekken
Seks verandert, maar verdwijnt niet. Voor veel vrouwen krijgt intimiteit een diepere betekenis:
- Minder focus op prestatie, meer op verbinding
- Aandacht voor tederheid, aanraking en zachtheid
- Herontdekken van je lichaam zonder oordeel
Het kan ook een tijd zijn waarin je seksualiteit juist weer tot leven komt, op jouw voorwaarden.
Relaties met kinderen en ouders
Ook de dynamiek met je (volwassen) kinderen of ouders kan veranderen:
- Je bent emotioneler of sneller geraakt
- Je reflecteert op hoe jij bent opgevoed en wat je zelf hebt doorgegeven
- Je krijgt een sterkere behoefte aan grenzen of herdefiniëring van je rol als moeder of dochter
Deze bewustwording kan confronterend zijn, maar ook helend. Het geeft je de kans om relaties te verdiepen, te herstellen of op een gezondere manier vorm te geven.
Verdieping of verlies van vriendschappen
Tijdens de overgang kan je merken dat sommige vriendschappen niet meer bij je passen:
- Ze voelen oppervlakkig of vermoeiend
- Je hebt minder energie voor ‘moetjes’
- Je verlangt naar gesprekken die ergens over gaan
Tegelijkertijd ontstaan er vaak nieuwe, diepere verbindingen met vrouwen die in dezelfde fase zitten. Vrouwencirkels, open gesprekken of gedeelde ervaringen zorgen voor herkenning en steun.
Wat helpt?
- Wees mild voor jezelf: hormonale schommelingen zijn echt en mogen er zijn
- Communiceer open met mensen die belangrijk voor je zijn
- Zoek verbinding met vrouwen die hetzelfde doormaken (bijv. via een praatgroep, online community of workshop)
- Reflecteer bewust: waar ligt je behoefte? Wat wil je anders?
Mini-oefening: reflectie op jouw relaties
Sta even stil bij de volgende vragen:
- Welke relaties geven mij energie?
- Waar voel ik me uitgeput of leeggetrokken?
- Met wie kan ik mezelf zijn?
- Welke gesprekken wil ik eigenlijk voeren?
- Wie voelt als ‘thuis’ en wie als ‘plicht’?
Schrijf je antwoorden op en voel wat jij nodig hebt om eerlijk en in verbinding te leven.
Tot slot
De overgang verandert niet alleen je lijf, maar ook je innerlijke wereld – en dat heeft impact op je relaties. Zie deze fase als een uitnodiging om eerlijk te kijken naar wie je bent, wat je nodig hebt en met wie je je verbonden voelt. Niet alles blijft zoals het was, en dat is oké. Soms betekent loslaten dat je ruimte maakt voor iets dat beter past bij de vrouw die je aan het worden bent.
Wil je meer lezen over hoe je sterker en vrijer uit de overgang komt? Bekijk dan ook onze artikelen over zelfzorg, identiteit en vrouw-zijn na je 40e.